سنجش گسترش کالبدی شهر دانسفهان و ارائه سازمان فضایی پیشنهادی در راستای گسترش آتی آن

گسترش کالبدی شهر طی فرآیندی پویا و مداوم در گذر زمان اتفاق می افتد. کالبد شهر در جهت های افقی و عمودی از حیث کمی و کیفی توسعه پیدا می کند. مقاله پیش رو از نوع کاربردی می باشد و با روش مطالعه موردی انجام شده است. ابتدا سنجش و تحلیل گسترش کالبدی شهر دانسفهان انجام شده و در نهایت متناسب با برآورد جهت مستعد گسترش آتی شهر، سازمان فضایی پیشنهادی برای جهت مناسب گسترش آتی ارائه شده است. بدین ترتیب که برای سنجش گسترش کالبدی شهر دانسفهان، با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، لایه های مختلف اطلاعاتی تهیه و با همپوشانی و سنجش این لایه ها عوامل جاذبه و محدودکننده در گسترش کالبدی شهر مشخص شد. نتایج این امر نشان دهنده آن بود که دسترسی به راه اصلی ورودی به شهر و راه بین روستایی از عوامل جاذبه و زمین های زراعت آبی و باغ از عوامل دافعه به شمار می آیند. از مهم ترین معیارهای مؤثر در گسترش کالبدی برای برآورد جهت قابلیت گسترش شهر استفاده شده که عبارتند از: معیار دسترسی شامل زیرمعیارهای دسترسی به محدوده شهری، راه های ارتباطی، خط فشار قوی، لوله اصلی گاز و معیار پوشش اراضی با طبقه بندی زراعت آبی، دیم، مختلط، باغ و بایر و معیار فیزیوگرافی که شامل زیرمعیارهای شیب و فاصله از گسل. برای تعیین میزان اهمیت هر یک از معیارها و زیرمعیارها از مدل فرآیند تحلیل شبکه ای بهره گرفته شده است و با استفاده از روش فازی به مدل سازی فضایی لایه های اطلاعاتی در محیط نرم افزار Arc GIS پرداخته شده و لایه های مختلف با هم تلفیق و در نهایت براساس نقشه محدوده های مستعد گسترش، سازمان فضایی پیشنهادی برای گسترش آتی شهر دانسفهان پیشنهاد شده است. این سازمان پیشنهادی بر گسترش شهر به سمت شمال غربی محدوده کنونی با درنظر گرفتن راهبردها و ضوابط مدیریتی ویژه تأکید می ورزد.